İşe İade Davası

İşe iade davası, geçerli bir fesih nedeni olmadan işveren tarafından işten çıkartılan işçinin tekrar işe başlaması için başvurulan bir yoldur. Bu dava yoluyla işçi, işten çıkartıldığı süreç içinde çalışmadığı zamanların zararını tazmin edebilecektir.

İşe İade Davası için Gerekli Şartlar:

1. İşçinin işe iade davasını açabilmesi için öncelikle dava şartı olan arabulucuya başvurması gerekir. Eğer taraflar arabulucuda anlaşamazlarsa, işçi dava açma süresi içinde iş mahkemesinde işe iade davası açmalıdır.

2. İşçinin çalıştığı işyerinde en az 30 işçi bulunmalıdır. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyeri var ise bu işyerlerindeki toplam işçi sayısının 30 ve üstü olması gerekir.

3. İşçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesinin niteliği belirsiz süreli olmalıdır. Belirli süreli işlerde veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı yapılan yazılı sözleşmeler belirli süreli iş sözleşmesidir.

4. İş sözleşmesinin, işveren tarafından geçerli bir nedene dayanmadan feshedilmesi gerekir. Eğer ki iş sözleşmesi işçi ile işverenin anlaşması ile sonlandırılmış veya işçinin istifa etmesi sonucu sonlandırılmışsa işçi işe iade davası açamayacaktır.

5. İşçi bu işyerinde en az 6 ay çalışmış olmalıdır. İşçinin aynı işverenin başka işyerinde çalışması da kabul edilmektedir.

İşverenin Geçerli Nedene Bağlı Olmayan Fesih Sebepleri:

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 18. Maddesinde hangi durumlarda geçerli nedene bağlı fesih olmayacağı sayılmıştır. Bu maddede sayılan nedenler örnek niteliğindedir, başka sebeplerle de geçerli nedene bağlı fesih oluşmayabilir.

Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:

a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.

b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak.

c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak.

d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler.

e) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek.

f) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.

İş Kanunu madde 20/2 gereği feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükü işverene aittir. İşverence fesih sebebi somut bir şekilde ispatlanmalıdır. İşçi eğer feshin başka bir nedene dayandığını iddia ederse bu defa ispat yükü işçiye geçmiş olur.

İşe İade Davası Ne Kadar Sürede Açılabilir?

İş sözleşmesi işveren tarafından feshedilen işçi, fesih bildiriminin tebliğinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculuk sürecinin sonunda tarafların bir anlaşmaya varamaması halinde ise son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren iki hafta içerisinde iş mahkemesinde işe iade davası açabilir.

İşe İade Davası Nerede, Hangi Mahkemede Açılmalıdır?

İş Mahkemeleri Kanunu uyarınca işe iade davası, davalının yerleşim yeri ya da işyerinin bağlı olduğu iş mahkemesinde açılabilecektir. Bunun aksi sözleşmeler geçerli değildir.

İşe İade Davasında İşçinin Talep Hakları Nelerdir?

İşe iade davasında işçi dilekçesinde ilk olarak işe iadesini, işe başlatılmaması durumunda ise en az dört en fazla sekiz aylık tutarında tazminat talep edebilir. İşçinin çalışmadığı sürece dört aya kadar boşta geçen ücret tutarını talep edebilir.

İşe başlatmama tazminatı hesabında işçinin kıdemi esas alınmaktadır ve tazminat tutarı:

6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4 aylık,

5 yıl ile 15 yıl kıdemi olan işçi için 5 aylık,

15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücret belirlenmekte olup fesih sebebine göre bu miktar azami sınır olan 8 aya kadar çıkarılabilmektedir.